Hofstad op de kabel
Na enkele jaren het contact met Ewoud kwijt te zijn geweest, hing hij op een dag ineens weer aan de telefoon. Of hij eens kon komen praten over plannen om Hofstad Radio terug te brengen, als legaal station, op de kabel. Toen hij bij ons op de bank zat, was het alsof er geen gat van een paar jaar was geweest: het klikte net als eerst. En de plannen vond ik interessant! Het was mogelijk geworden om aanspraak te maken op zendtijd, onder de paraplu van de lokale zendgemachtigde. In ons geval dus: Lokatel. Als 'derde' kon je dan gedurende een paar uur per dag op een kabelfrequentie uitzenden. Dat kabelkanaal deelde je dan met andere organisaties. Een verre van ideale situatie, natuurlijk. Alleen al het feit dat je niet in de ether te ontvangen zou zijn, was genoeg om je achter je oren te krabben. En dan was het nog maar de vraag op welke tijden je te beluisteren zou zijn. Iets dat in onderling overleg uitgevochten zou moeten worden. En je moest er maar niet te lang bij stilstaan dat Lokatel zelf niet alleen in de ether te horen was, maar ook nog eens via de kabel, en dat ze nu het tweede kabelkanaal dat ze bezaten (!) onderverhuurden. Goed beschouwd was zo'n derden kanaal natuurlijk 'vroeger-Hilversum' in het klein: allemaal totaal verschillende clubjes die bij elkaar geveegd op een gezichtsloze zender opereerden. Maar ja: iets was beter dan niets en we vertrouwden er op dat Hofstad sterk genoeg zou zijn om die hindernissen te nemen en uiteindelijk als commerciëel station op een eigen frequentie te kunnen voortbestaan, als de wetgeving zo ver zou zijn. En dus richtten we de Stichting Hofstad Radio op. Ewoud werd voorzitter, ik secretaris en Ewoud's boekhouder penningmeester, nadat wij hem hadden beloofd dat er zo weinig mogelijk 'gedoe' zou zijn, want daar had hij de tijd niet voor. En daar hadden wij trouwens ook geen zin in. Die hele stichtingsvorm was een noodzakelijk kwaad, meer niet. Ik ontwierp ook maar meteen een nieuw logo, met uiteraard de bekende vogel, maar met een moderne belettering en een kroontje. Het ging per slot van rekening niet om zomaar een radiostation, ja toch? Met de stichtingspapieren in de hand, die aantoonden dat er zoiets bestond als 'een rechtspersoon Hofstad Radio', klopten wij aan bij Lokatel, waar een speciale functionaris zich bezighield met 'de derden'; mevrouw de Bie. We kwamen uiteraard ook in contact met de partijen met wie Hofstad dat kabelkanaal zou gaan delen: Jongeren Radio Stad Den Haag (van Rob Velders en Erik van der Gaast, en opvolger van de piraat Radio Stad Den Haag), Radio Camel, Vokabel (de gezamelijke kerken), Radio Shrinagar en Radio Gutajali. Inderdaad een bijzonder gevarieerd gezelschap... Om een lang (en weinig interessant) verhaal kort te maken: het derden kanaal kwam er op 1 mei 1989 en Hofstad Radio kreeg zendtijd toegewezen van maandag tot en met vrijdag van 10 tot 14 en op zondag van 10 tot 16 uur.
Op de lokale kabelkrant werd één en ander uit de doeken gedaan: En ook het Veronicablad meldde de terugkeer van het station:
Van begin af aan had het gelegaliseerde Hofstad Radio de steun van de Haagse Nutsspaarbank, waar ik zelf ook nog een aantal jaar had gewerkt. De bank werd onze officiële hoofdsponsor en daarover verscheen in het nummer van augustus 1989 van het personeelsblad Seinpost nog een heel artikel, met wat foto's die gemaakt waren op zaterdag 17 juni tijdens onze eerste en meteen tamelijk geruchtmakende locatie-middag: we namen vier uur programma's op bij strandtent Moby Dick op het nudistenstrand bij Kijkduin.
Ik had intussen ook de Hofstad Nieuwsbrief weer opgestart. Die werd vanaf juli '89 gratis verspreid via de DA-drogisterijen waar hij op de toonbank lag. Wat we uiteraard ook trouw op de radio meldden... Verder werd de Nieuwsbrief gebruikt om te vertellen wat er allemaal was gebeurd in die periode van stilte, werden medewerkers voorgesteld en werd globaal uit de doeken gedaan hoe zo'n radiostation zo'n beetje in elkaar stak. Uiteraard ontbrak ook de programmering niet en er stonden ook nog wat advertenties in. De achterpagina was altijd voor onze hoofdsponsor, de Nutsspaarbank.
Johan van der Zee presenteerde dagelijks het koffie-uurtje en Hans Hemmes deed Jukebox voor Bedrijven, waarvan de samenstelling, zo werd te pas en te onpas gemeld, in handen was van Ben Fransse. Wij hebben van de al jaren op Hofstad Radio adverterende Ben uiteraard nimmer ook maar 1 lijstje gehad, maar het was de enige manier om sluikreclame voor zijn jukebox-handel te kunnen maken. Rob de Zwart, de enige discjockey die vanuit zijn woonplaats Zoetermeer kon zien hoe laat het was op de grote Kerk in Den Haag, want wat is die knaap lang, was er van 12 tot 13 met Muziek Op Je Boterham en het laatste uurtje werd volgemaakt door Peter van der Wallen. We hielden de medewerkers op de hoogte van ontwikkelingen via het zeer simpele blaadje 'Intern'.
Qua sponsoring hadden we ook nog de dagelijkse rubriek De Wijze Werker waarin vacatures werden gemeld die uit het bestand van Werkwijzer Uitzendbureau's kwamen. En met grote regelmaat zeiden de presentatoren in hun programma een beveiligingsbeambte gedag: "Ha die beveiligingsmedewerker" klonk het dan op de zender. En dan was HADI Beveiligingen ook weer blij... Verder hadden we uiteraard info over Haagse dingetjes, en over Hofstad Radio zelf:
De zes uurtjes op de zondag stonden alsvolgt in de Hofstad Nieuwsbrief: 10-12 Rob van Dijk, een 10 op je radio. 12-14 Dick Verheul, op het droge, op de kabel. 14-16 Ziaja en Dorst, maken hun ideeën tot eindprodukt. Dat laatste programma wilde niet erg van de grond komen. Jurgen zag er al snel geen kans meer toe en toen Roberto het wilde omvormen naar een show met vooral medianieuwtjes, betwijfelde hij of hij dat ook werkelijk elke week kon waarmaken, waarna hij afhaakte. Ze hadden het domweg te druk met hun bedrijf Ziaja & Dorst, waarvoor ik inmiddels een logo had ontworpen. Roberto zorgde nog wel voor een pakketje jingles waar ik erg blij mee was: Ewoud bood mij toen die uren aan. Die kans greep ik met beide handen aan, en ik zette Oren Als Schoteltjes op poten, een programma dat alleen maar over radio- en televisienieuws zou gaan. Het was natuurlijk ook wel een gouden periode voor een programma met medianieuws: RTL Veronique mocht wel, TV10 mocht niet en het zendschip van Caroline werd geënterd. Sky Radio en Radio 10 Gold waren aan een snelle opmars bezig en Cable One moest weer weg. Iedereen daagde iedereen voor de rechter en een tijd lang speelde het ene kort geding na het andere, kortom: mooie tijden. Grappig was dat ik Ton Lathouwers over Sky Radio kon ondervragen, nadat hij in De Grote Verwarring zo vaak over inbeslagnames bij Hofstad Radio had verteld.
En er gebeurde iets waar ik altijd met verbazing op zal blijven terugkijken. Nog nooit was ik in de gebouwen op het Binnenhof geweest, waar de Haagse macht zetelt. Maar toen ik hoorde dat er op 4 oktober 1989 een commissie vergadering zou plaatsvinden over commerciële omroep, 'moest' ik daar natuurlijk wel bij zijn. Een wekelijks radioprogramma maken over de ontwikkelingen op het gebied van radio en tv, en dan niet naar zo'n vergadering gaan, kon natuurlijk niet.En dus zat ik in de zaal toen minister Eelco Brinkman van CRM een kamermeerderheid tegenover zich vond, die van mening was dat er in Nederland commerciële omroep moest komen!Waar al die jaren voor was gestreden door onder andere Veronica, REM en TROS, en waar zoveel landpiraten om hadden gezeurd, ging eindelijk gebeuren! En... nog geen 3 jaar later zou ik zelf vanaf de allereerste uitzenddag werken bij het eerste radiostation dat helemaal langs de officiële weg een machtiging van Brinkman's opvolger Hedy d'Ancona kreeg: Radio Noordzee Nationaal. Alsof het zo moest zijn... |
Zoals je ziet was het verboden tekenen van goed- of afkeuring te geven. Ik moet bekennen dat het enige moeite kostte me daaraan te houden.En ach; laat ik nou toch vergeten zijn om die kaart weer in te leveren bij de beveiligingsbeambte bij de uitgang, zeg. Het zou natuurlijk ook kunnen dat ik het een te mooi souvenir vond van een historisch moment... |
Min of meer aansluitend aan de gesprekken over de start van het kanaal, werd gesproken over de mogelijkheid om ook van 11 uur 's avonds tot 8 uur 's ochtends uit te zenden, zodat de 98.9 24 uur per dag in de lucht zou zijn, zoals het hoort.
Bij de start van die proef ging het helemaal mis, buiten onze schuld. Aflevering 2 van 'Intern' geeft een aardige blik achter de schermen:
|
||
|
||
Pakweg een maand na de middag bij Moby Dick trokken we er opnieuw op uit, dit keer om uurtjes op te nemen bij strandtent 't Puntje in Scheveningen. Toen Rob Hofland nog maar net was begonnen met de eerste opname barstte er een noodweer los dat het strand leegveegde. Met een lappendeken van canvaszeilen wisten we de apparatuur droog te houden, terwijl Rob onverstoorbaar doorging met opnemen. Rick van Bremen zag het allemaal wat somberder in, lijkt het op onderstaande foto... Een uurtje later scheen de zon gelukkig weer volop en konden Hans Hemmes, Rob van Dijk, Rob de Zwart en ondergetekende in de open lucht aan de slag.
Met het oog op de Kerstdagen van 1989 staken Hofstad Radio en Jongeren Radio Stad Den Haag de koppen bij elkaar en we kwamen een zendtijd-ruil overeen, waar we alletwee wijzer van werden. De ene dag leverde de één zijn zendtijd in ten gunste van de ander en de volgende dag was het precies andersom. Zodoende kon Hofstad Radio op 1e Kerstdag de volgende programmering neerzetten: 10:00 Johan van der Zee Serveert Koffie Met Kerstkrans. 11:00 Jukebox Vol Jinglebells. Samenstelling Ben Franse, presentatie Hans Hemmes. 12:00 Kerststol Op De plank met Rob de Zwart. 13:00 Jan Versteeg Houdt Je Van De Straat. 14:00 Dick Verheul's Kerst Express Vol Gouwe Ouwen. 15:00 Rob van Dijk: Pro-Kater. 16:00 Frank van Vliet: Een Rivier Van Muziek. 17:00 René van den Abeelen: Ach, Dek Jij De Tafel Even. Waarna wij een dagje vrij hadden en Jongeren Radio Stad Den Haag acht uur zijn publiek kon bedienen. De Kerst begon trouwens extra vroeg, want de nacht ervoor was Hofstad ook te beluisteren. In juli 1990 gingen we voor de tweede keer naar Moby Dick: Hofstad Radio was terug, maar wel zeer beperkt. Het kabelkanaal was te beluisteren in Den Haag, Leidschendam en Wassenaar, maar het was natuurlijk niet te vergelijken met het bereik dat we destijds met de Harry's hadden. En dat was dan ook nog 24 uur per dag...
Geregeld was er gedonderjaag met machtiginghouder Lokatel over wat nu wel en wat nu niet kon, en dat maakte dat het financieel eigenlijk een onhaalbare kaart was. Er waren vrijwel geen mogelijkheden om inkomsten te genereren, maar onkosten waren er genoeg. Ook Jongeren Radio Stad Den Haag trok vaak aan de bel, maar het waren niet alleen onwil en onkunde bij Lokatel maar ook de hopeloze mediawet die het onmogelijk maakte een gezond station te runnen. Het werd bijvoorbeeld verboden om nieuwsuitzendingen van Radio 10 Gold door te geven tijdens de uren van Hofstad Radio en Jongeren Radio Stad Den Haag. We werden, met direct dreigen met sancties, terug gefloten. Ja, stel je voor: als dat tweede kanaal ook nieuws zou brengen, zou dat de officiële lokale zender wel eens luisteraars kunnen gaan kosten. Ewoud zat steeds vaker bij ons op de bank met bijna de tranen in de ogen, want hij maakte krankzinnig lange dagen en zijn reclamebureau leed behoorlijk onder Hofstad.Er gebeurden meer dingen bij Lokatel (en ik heb het dan uiteraard over de bewindvoerders en niet over de ploeg die radioprogramma's maakte) waar we ver-schrik-ke-lijk kwaad over werden. De 'derden' maakten gebruik van verschillende studio's. De programma's van Hofstad en Stad Den Haag kwamen uit die studio aan de Leyweg, de Hindoestaanse clubs hadden een studio en ook Camel had een studio. Als ik me goed herinner, kwamen ook de programma's van de gezamenlijke kerken van de Leyweg. Maar er moest dus 'geschakeld' worden en de klok die dat regelde zat in het pand van Lokatel. Als de zendtijd van de één verstreken was, en de zendtijd van de ander begon, schakelde die klok van studio naar studio. Maar het rekening houden met zomer- en wintertijd was blijkbaar te veel gevraagd. Pas ergens in de loop van de dag werd de klok dan weer gelijkgezet, dus er viel een uur stilte of een station maakte een uur lang voor joker radio. En als wij daar dan bij de tweede keer echt kwaad over werden, liep je tegen een muur van onbegrip. Zeer frustrerend.
Voor zijn Vonk Reclame Service had ik inmiddels een logo ontworpen en schreef ik de teksten voor zijn drukwerk.
Ik werkte in die tijd thuis, maar het aantal uren dat ik op de Leyweg in de studio doorbracht, liep gierend uit de klauw en uiteindelijk leidden alle problemen en tegenwind tot spanningen. Ten huize van Rob de Zwart probeerden we de boel op een rijtje te krijgen maar dat mislukte. Ik besloot Hofstad Radio vaarwel te zeggen.
Ewoud begon te vrezen dat hij uiteindelijk zijn geliefde zeilboot (waarmee hij zijn zeilschool Liberté runde) zou moeten verkopen. Slapen deed-ie erg vaak in de auto en eten kwam er vaak een dag of twee niet van. Slechts een paar maanden later, in september 1990, viel het doek. Hofstad Radio kon de rekeningen niet meer betalen en dus was het einde oefening. Het eerste legale avontuur van Hofstad Radio had nog geen anderhalf jaar geduurd.
Gelukkig hebben Ewoud en ik de meningsverschillen later kunnen uitpraten. Toen de druk van het station weg was, konden we net zo goed met elkaar overweg als eerst. Triest genoeg werd Ewoud in 1992 ernstig ziek en terwijl ik met Marian naar het Gooi verhuisde in verband met mijn nieuwe job bij Radio Noordzee Nationaal, verdween hij in het ziekenhuis. Hij overleed op 1 januari 1993, de datum waarop mijn vast dienstverband bij Noordzee inging.
Zendertechnicus Ed Bakker, die onder de naam Tom Bommel ging, nam in 2022 contact met me op met de volgende informatie:
'Samen met Gerard Rijff heb ik toendertijd al die Harries ingekocht van het investeringsgeld van de elektronica bedrijven die wij toen hadden.
Samen met Dick Heuff, en Dirk Jan hebben wij alle zenders omgebouwd. Ik had het complete HF deel en de uiterst lineaire FM modulator in de Harries ontworpen en gemodificeerd. Dat werd gerealiseerd met behulp van een professionele Spectrum Analyzer en een Netwerk Analyzer van HP die via Bor (Rob de Groot uit Rijswijk) bij Philips werd "geleend", plus de compressor limiter voor een perfecte audio processing. Dick Heuff verzorgde alle modificaties van het audiogedeelte waardoor Hofstad Radio het geluid van de zeezender Radio Caroline, zoals dat klonk vanaf de Mi Amigo vanaf 1973 bijna overtrof.'
Hij houdt zich nu bezig met het monitoren van de stations van Hans Dols: 4Ever49 en Girl Power en Dance Radio van Henk Boogaard die alle DAB zenders voor de lokale omroepen in Flevoland, Noord Holland en Zuid Holland heeft gebouwd.
En hij stuurde nog een foto van Dirk Jan (links) als leerling zendtechnicus en zichzelf (rechts) als zendertechnicus tijdens het afregelen van de tweede Harry op de geheime zender opslaglocatie. Er was wel een perfecte Rohde & Schwarz Dummyload van 2kW op de zender aangesloten: het signaal was door die dummy buiten op straat al niet meer te ontvangen.
Nog een leuke link: Info Special (Grote Verwarring) Hofstad Radio, Tele-Radio Gooi, Radio Paradijs 29-07-1981 https://youtu.be/M1SK9GBDXBY
En dan: de lijst met namen & eventuele links. Gevaarlijk, want de kans dat je iemand vergeet, is gigantisch groot. Voor aanvullingen of verbeteringen hou ik me aanbevolen! Stuur maar een mailtje.